شبكه خريد مواد اوليه بسته بندي از طريق تأسيس تعاوني

مشخصات خوشه
بیش از 200 بنگاه اقتصادی در حوزه صنعت بسته بندی اعم از بسته بندی پلیمری، سلولزی، شیشه¬ای و فلزی در شهرک ها، نواحی صنعتی و همچنین سطح استان قزوين مستقر می باشند که تمرکز این تعداد بنگاه اقتصادی در سطح استان بیانگر مزیت رقابتی در این حوزه برای استان قزوین می باشد.
 عمده واحدهای تولیدی با سهم 70 درصد از کل واحدها، شرکت های تولید کننده در حوزه پلیمر هستند. شرکت های تولیدی در حوزه سلولزي با سهم 7/22 درصد در رتبه دوم اختصاص دارد. شرکت های تولیدی در دسته محصول ماشین آلات، فلزی و شیشه ای با سهم 7 درصد، 2 درصد،1 درصد و 6/0 درصد در رتبه های بعدی قرار دارند.
شاخص های کلان و ساختاری خوشه در بدو ورود و همچنین طی سالهای اجرای پروژه  که حاکی از تغییرات ایجاد شده در خوشه به واسطه اجرای پروژه توسعه خوشه می باشد، در ذيل ارائه شده است.

جدول مشخصات کلان و ساختاری خوشه بسته بندي قزوين

شاخص هاي كلان و ساختاري خوشه

در بدو  ورود

در پايان سال اول

تعداد بنگاههاي خرد( زير 10 نفر كاركن)

89

89

تعداد بنگاههاي كوچك( بين 10 تا 49  نفر كاركن)

93

90

تعداد بنگاههاي متوسط( بين 50 تا 149 نفر كاركن)

19

19

تعداد بنگاههاي بزرگ( بالاتر از 150نفر كاركن)

9

9

ميزان اشتغال

7384

6984

ارزش فروش(ميليون ريال)

664000

535000

مقدار فروش (تن/ عدد/ متر)

17346

14460

ارزش صادرات(ميليون ريال)

229183

218519

ميزان كل سرمايه گذاري( ميليون ريال)

268251519

239672623

تعداد شبكه هاي نرم در خوشه

0

0

تعداد شبكه هاي سخت در خوشه

0

5

تعدادBDSpها

0

3

تعداد سازمانها و نهادهاي درگير در فرايند توسعه خوشه

162

89

بازارهای اصلی در حال حاضر در سطح منطقه در استانهای تهران، قزوین، گیلان و آذربایجان شرقی می‌باشد. لیکن این امکان وجود دارد که در کل کشور بازار هدف ایجاد کرد و حتی امکان ایجاد بازارهای جدید نیز در این حوزه وجود دارد. مشتریان اصلی محصولات خوشه همه واحدهای صنعتی بویژه تولیدکنندگان مواد غذایی و بهداشتی و دارویی هستند که بیشتر به بسته بندی نیاز دارند. آن چه که از آمارها برمی آید نوید آینده بسیار درخشان و سرشار از رونق کسب و کار برای صنعت بسته بندی را می دهد.

تعريف مشكل و نحوه مداخله عامل توسعه
یکی از مسایلی که واحدهای صنعتی خرد و متوسط با آن مواجه هستند نحوه تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تولید است. به دلیل فرآیند خرید مواد اولیه از بورس و توان مالی پایین بنگاه ها جهت خرید از بورس کالا بالاخص واحدهای خرد و کوچک، امکان تأمین مواد اولیه مناسب به شکل پایدار و موثر وجود ندارد. از آنجا که قزوین فاقد تعاونی پلاستیک است و این امر يکی از موانع تأمین یکپارچه مواد اولیه است، عامل توسعه با رایزنی و مشاوره و از طریق برگزاری جلسات کارشناسی درصدد برآمد تا در ایجاد و ثبت تعاونی پلاستیک به¬منظور رفع مشکل واحدهاي خوشه گام برداشته تا از این طريق بتواند مشكل تامین مواد اولیه را برطرف نماید.  
به¬واسطه برگزاری نشست های دوره¬ای با اعضای خوشه در حوزه دسته محصولات پلیمری در دبیرخانه و بیان مسائل و معضلات این صنعت از زبان مدیران عامل و صاحبان این صنعت، موضوع تهیه مواد اولیه به عنوان نقطه فشار شناسایی شده و به دنبال بررسی های و مطالعات عامل توسعه با هم اندیشی ذینفعان خوشه، تاسیس تعاونی در استان قزوين به عنوان راه حل مطرح گردیده و پروژه "تشکیل شبکه خرید مواد اولیه در چارچوب تاسیس تعاونی" به عنوان راهكار برون¬رفت از اين مشكل تعریف شد.(در واقع ایجاد تشکل و استفاده از مزایای تجمیع با توجه به شرایط تأمین مواد اولیه از بازار بورس کالا و وجود دلالان و  واسطه‌گری¬های افراد سودجو راهکاری بوده است که حاصل مذاکرات و هم اندیشی¬های عامل توسعه با ذینفعان خوشه بوده است).  
مشخصات برنامه اجرا شده براي حل مشكل
تعداد واحدهای مشارکت کننده(ذینفع) در برنامه، واحدهای ارائه دهنده خدمات تخصصی کسب و کار، نهادها و سازمانهای پشتیبانی کننده از برنامه، میزان منابع مالی پیش بینی شده و محقق شده در راستای اجرای برنامه و مدت زمان اجرای برنامه به شرح جدول ذيل ارائه شده است.
جدول مشخصات برنامه ايجاد شبكه خريد مواد اوليه

تعداد واحدهاي فعال و يا مشاركت كننده در برنامه حل مشكل

33 واحد متشکل از تولید کنندگان مصنوعات پلاستیکی در حوزه بسته بندی

BDSهاي  مشاركت كننده در برنامه

-

نهادها و سازمانهاي پشتيبان مشاركت كننده در برنامه

شرکت شهرک های صنعتی استان قزوین ، اداره تعاون ، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین ، اداره ثبت شرکت های استان قزوین

ميزان منابع مالي پيش بيني شده براي اجراي برنامه رفع مشكل(ريال)

 

ميزان منابع مالي محقق شده در راستاي اجراي برنامه رفع مشكل( ريال)

 

تاريخ شروع اجراي برنامه براي رفع مشكل

بهار 1392

طول مدت زمان اجراي برنامه براي رفع مشكل

دو سال

شرح فر‌آيندها و فعاليت¬هاي انجام شده توسط بازيگران
در راستای خرید مشترک برای ذینفعان در حوزه پلاستیک فرآیندهایی طي شده است كه از آن ميان مي‌توان به مواردي چون: برگزاری جلسات متعدد با ذینفعان توسط عامل توسعه خوشه، بررسی فرآیند خرید از بازار بورس کالا، مطالعه روند فعالیت تعاونی های پلاستیک در دیگر استان¬ها، برقراری ارتباط با اتحادیه سراسری تامین نیاز صنایع پلاستیک، حمایت معنوی سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران و همچنین برگزاری جلسات با دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی اشاره نمود.
لازم به ذکر است در راستای ثبت تعاونی در استان قزوین نیز مراحل زیر طي شده است:
1.    برقراری ارتباط موثر و دو جانبه با سازمان ملی صنایع پتروشیمی و دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی،
2.    برقراری ارتباط با اتحادیه سراسری تامین نیاز صنایع پلاستیک و حضور عامل توسعه در جلسات مربوطه،
3.    تعامل با ذینفعان و جمع آوری مدارک ذینفعان،
4.    تعیین هیئت موسس از بین ذینفعان،
5.    اخذ تایید نام تعاونی تحت عنوان" شرکت تعاونی پیشتازان صنعت پلاستیک استان قزوین "،
6.    افتتاح حساب تعاونی در بانک توسعه تعاون،
7.    برگزاری اولین مجمع عادی،
8.    تعیین هیئت مدیره،
9.    برگزاری جلسات هیئت مدیره،

 چگونگي و فرايند جلب مشاركت و اعتماد واحدهاي فعال براي مشاركت در برنامه(فرايند تشكيل و توسعه شبكه مربوطه)
1.    اهمیت دادن به موضوع حساس¬سازی از جانب عامل توسعه / حضور فعال خوشه در همایش های مرتبط،
2.    انجام فعالیت میدانی و بازدید از شرکت های عضو خوشه و مذاکره با مدیران عامل واحدهاي توليدي،
3.    برگزاری جلساتی گروهی با ذینفعان در دبیرخانه شوراي راهبري خوشه و هم اندیشی مشترک با ایشان،
4.    تعامل موثر عامل توسعه با مدیران عامل شرکت های عضو خوشه،
5.    دعوت از ذینفعان به صورت انفرادی به دبیرخانه خوشه و مذاکره با ایشان و همفکری در خصوص پیاده سازی برنامه-های عمل،
6.    برقراری ارتباط عامل توسعه با دستگاه ها و موسسات دولتی و درگیر نمودن ایشان در برنامه ها،

چگونگي و فرايند جلب مشاركت و اعتمادBDSP براي مشاركت در برنامه(فرايند ايجاد و توسعه BDSP مربوطه)
در واقع موضوع تامین مواد اولیه، موضوعی کاملاً تخصصی بوده و تيم عامليت توسعه خوشه به صورت مستقیم آن¬را بررسی نمود و تعاونی های مشابه و اتحادیه سراسری تأمین نیاز صنعت پلاستیک را در حوزه مربوط به تأمین مواد اولیه- که همان صنایع پایین دستی پتروشیمی می باشد- شناسایی کرده و با ایشان ارتباط برقرار نمود. عامل توسعه جلسات متعددی را در اين ارتباط با مسئولان امر برگزار كرد. هیچBDSP  در این برنامه دخیل نبوده است و عامل توسعه به صورت مستقیم در تعریف و پیاده سازی این برنامه مداخله کرده است .

چگونگي و فرايند جلب مشاركت و اعتماد نهادهاي پشتيبان براي حمايت از  برنامه(فرايند جلب حمايت نهادهاي پشتيبان)
با توجه به اینکه شرکت شهرکهاي صنعتي استان قزوين كارفرماي پروژه توسعه خوشه بسته¬بندي بوده و به عنوان كارگزار توسعه خوشه محسوب مي¬شود، همکاری و حمایت این شرکت به عنوان پشتیبان مالی و معنوی در راستای بهبود و پیشبرد اهداف خوشه بسیار موثر می‌باشد و علاوه بر فرهنگ¬سازی مناسب در ميان ذینفعان خوشه لازم است تا فرهنگ سازي لازم در بین نهادها و سازمان¬های مرتبط ایجاد گردید.
در خصوص ثبت تعاونی، اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین در ثبت تعاونی و ارائه راهنمایی‌های موثر مساعدت نموده¬اند. سازمان ملی صنایع پتروشیمی و دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی نیز در این پروژه با پیگیری¬های متعددی که از طرف تیم عاملیت توسعه خوشه به عمل آمد، با اعضای خوشه همکاری نمودند.
به دنبال مطرح شدن موضوع خرید مواد اولیه در خوشه بسته بندی قزوین، در سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران نیز موضوع خرید مشترک مواد اولیه پتروشیمی جهت تامین مواد اولیه صنايع كوچك مد نظر قرار گرفته و تفاهم‌نامه‌ای با دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی منعقد شد.

چگونگي و فرآيند و منابع تأمين مالي برنامه به اجرا درآمده براي رفع مشكل
هزینه هاي مربوط به موضوع برگزاری جلسات بين ذینفعان و نهادها و موسسات و تعاونی و اتحادیه مربوطه و برگزاری مجمع مبلغ قابل ملاحظه‌ای نبوده است و بخشی از آن توسط دبیرخانه خوشه و بخشی توسط شرکت شهرک های صنعتی استان قزوین پوشش داده شده است. در ادامه نیز این شبکه کاملا به صورت مستقل عمل خواهد نمود که از طریق فروش سهام و سرمایه‌گذاری اعضاء اداره خواهد شد.
دستاوردهاي حاصل از اجراي برنامه براي رفع مشكل
 دستاوردهای حاصل از شکل‌گیری تعاونی پلاستیک در خوشه بسته‌بندي قزوين به شرح زیر است:
-    ارتقای قدرت خرید اعضای خوشه  بالاخص صنایع خرد و کوچک،
-    تعدیل شدن مشکلات در رابطه با خرید و تامین مواد اولیه،
-    احیاء واحدهای صنعتی خرد و کوچک غیرفعال،
-    افزایش توان تولید واحدهای صنعتی،
-    تحکیم ارتباط عامل توسعه با ذی نفعان در راستای همکاری بیشتر،
-    تقویت و ترویج فرهنگ کار گروهی و تعاون،
پيشنهادات و آموخته¬ها
-    ایجاد تعاونی ها و تشکل ها، یک حلقه تکمیل‌کننده برای توسعه خوشه بسته‌بندی است. بنابراین لازم است در حوزه عمل عاملين توسعه خوشه ها مدنظر قرارگیرد.
-    ترکیب تعاونی خريد مواد اوليه از اعضایی انتخاب شوند که در تهیه مواد اولیه با مشکلات عدیده مواجه هستند.


 

QR Code

نقشه کشوری خوشه ها