جنگ فروشنده‌هاي آنلاين
پارسال پايشان به تبليغات تلويزيوني باز شد و چند بيلبورد بزرگ در شهر و ايستگاه‌هاي مترو براي خود دست و پا کردند. شايعه‌هايي هم درباره ثروت عجيب و غريب يکي از آنها شنيديم. آخرين آمارهاي بانک مرکزي که بر اساس تراکنش‌هاي ثبت شده اعلام مي‌شود، مي‌گويد در سال ۹۳ سايت‌هاي فروش اينترنتي حدود ۵۰ هزار ميليارد تومان گردش حساب داشته‌اند و طي يک سال ۲۲۹ درصد رشد را تجربه کرده‌اند. ظاهرا امسال حال و روزشان بهتر شده طوري که حالا مي‌خواهند روي دست هم بلند شود. لااقل نشانه‌هايي از يک تقابل بزرگ وجود دارد که به زودي نتايج‌ش را به وضوح خواهيم ديد.
* وقتي رقابت علني مي‌شود
در سال ۲۰۱۴ حجم خريد از طريق تجارت الکترونيک در کل دنيا حدود ۱٫۴ تريليون دلار بوده است. پيش‌بيني مي‌شود تنها در آسيا و اقيانوسيه اين نوع تجارت حدود ۳۰ درصد افزايش داشته باشد. از نظر اندازه هم پيش‌بيني مي‌شود خريدهاي اينترنتي يک سوم کل تجارت در آسيا و اقيانوسيه را از آن خود کند. آمارهاي رسمي نشان مي‌دهد در ايران بيش از هفت هزار و ۲۰۰ سايت موفق شده‌اند نشان اعتماد الکترونيک را دريافت کنند. با اين حال معروف‌ترين آنها ديجي‌کالا و باميلو هستند.
اولي نان قدمتش را مي‌خورد؛ آنها از سال ۱۳۸۵ فعاليت مي‌کنند و بنيان‌گذارانش براداران محمدي يعني حميد و سعيد هستند. درباره‌شان داستان‌هاي عجيب و غريب زيادي وجود دارد مثلا خودشان در مصاحبه‌اي گفته‌اند فروش‌شان به يک ميليارد تومان در روز مي‌رسد. تعداد کارمندان اين سايت هم عدد عجيبي است. مي‌گويند در ابتدا فقط پنج نفر پرسنل داشتند و حالا تعداد آنها به هزار نفر مي‌رسد. مجله اکونوميست در سال ۲۰۱۴ ادعا کرد ارزش سايت ديجي‌کالا ۱۵۰ ميليون دلار است و بايد آنها را با ارزشمندترين سايت ايران بدانيم. واشنگتن پست هم مي‌گويد آنها روزانه سه هزار درخواست خريد دارند و محصولاتشان را حداقل در ۱۶ شهر ايران عرضه مي‌کنند. حتي کار به جايي رسيده که ديجي‌کالا را با مهمترين سايت فروش اينترنتي دنيا مقايسه مي‌کنند و آنها را آمازون ايران مي‌نامند.ديجي‌کالا از مدتي قبل به مدل‌هاي جديد فروش روي آورد. يکي از آنها پيشنهاد شگفت‌انگيز روزانه بود. در اين مدل فروش کالاهايي با درنظر گرفتن تخفيف‌هاي قابل توجه در فهرست پيشنهاد شگفت‌انگيز قرار مي‌گيرند. به عنوان مثال ديروز گوشي گلسي J7 از سامسونگ را که در بازار يک ميليون تومان قيمت دارد مي‌توانستيد ۹۷۵ هزار تومان بخريد يا تبلت TAB 2 A10 از لنوو که قيمتش ۹۰۰ هزار تومان است، براي مدت ۲۴ ساعت با ۳۱ هزار تومان تخفيف فروخته مي‌شود. يکي از جذابيت‌هاي ديجي‌کالا ويترين کامل‌شان است؛ مثلا در بين هشت کالاي حراج شده ديروز، عطر زنانه Euphoria کلوين کلاين هم به چشم مي‌خورد که با ۲۰ هزار تومان تخفيف نسبت به قيمت معمول ۱۲۵ هزار تومان فروخته شد.ديجي‌کالايي‌ها به شبکه توزيع و تحويل سفارش‌شان هم مي‌نازند. آنها در اين بخش تعداد زيادي کارمند آموزش ديده دارند که مي‌توانند در تهران و کرج سفارش‌ها را در همان روز ثبت سفارش تحويل مشتري شوند. اين فرآيند در اصفهان، مشهد، اهواز، شيراز، تبريز، کرمانشاه، قم، يزد، قزوين، زنجان، کاشان، گرگان، همدان و استان‌هاي گيلان و مازندران مي‌تواند به ۲۴ ساعت برسد.
يکي از ويژگي‌هايي که ديجي‌کالا سعي دارد به عنوان نقطه قوت خود روي آن تمرکز کند، موضوع ضمانت هفت روزه برگشت کالا است. در اين سرويس چنانچه مشتري اشکال يا ايراد فني را تا هفت روز پس از تحويل کالا گزارش کند يا مشخصات کالاي تحويل داده شده با آنچه روي سايت آمده متفاوت باشد، طبق شرايطي خاص ديجي‌کالا محصول را پس مي‌گيرد و وجه را به مشتري بازمي‌گرداند. علاوه بر اين ديجي‌کالا ضمانت مي‌کند اگر بعد از تحويل کالا، مشتري از خريد خود پشيمان شود، مي‌تواند ظرف هفت روز از سرويس ضمانت برگشت کالا استفاده کند. البته براي استفاده از اين تبصره نبايد پلمب بسته را باز کرده باشد.
در حالي که ديجي‌کالا با استفاده از تبليغات، شهرت و امکانات قدرتمندش حسابي معروف شده، حالا يک سايت تازه تاسيس خود را به ميدان رقابت رسانده و قصد دارد سهمي براي خودش دست و پا کند. با اين حال آنها کالا را در خود تهران بين يک تا چهار روز کاري تحويل مي‌دهند. باميلو در زمينه بازگشت کالا هم از رقيب مشهور خود شکست مي‌خورد. روي سايت باميلو آمده اگر کالا را تحويل بگيريد و برگه تحويل را امضا بزنيد، ديگر امکان بازگشت دادن آن را نداريد مگر اينکه کالا خرابي داشته باشد.
شايد به خاطر جبران همين نقطه ضعف‌ها، باميلويي‌ها تصميم گرفته‌‌اند امسال از مفهوم غريب و نامانوس Black Friday استفاده کنند. در کشورهاي غربي مانند فرانسه، آلمان، انگلستان و آمريکا اين کلمه سال‌ها قدمت دارد و فروشگاه‌ها تصميم مي‌گيرند محصولات خود را در يک روز جمعه با تخفيف‌هاي زياد حراج کنند. اين کار باعث مي‌شود مردم شب‌ها پشت در فروشگاه‌ها صف ببندند و گاهي با هم گلاويز شوند.