بازار جهاني پسته
همراه با: داود بوند
با عرض سلام و خسته نباشيد؛ لطفا خود را برای مخاطبان فصلنامه خوشه معرفي بفرماييد؟
با نام و ياد خدا و عرض سلام و ادب حضور جنابعالي و مخاطبان محترم اين فصلنامه و جامعه پرتلاش صنعتي كشور. اينجانب داود بوند متولد سال 1358، فارغ التحصيل كارشناسي ارشد در رشته مهندسي متالوژي هستم. از سال 1388 در شركت شهركهاي صنعتي استان سمنان مشغول به كار هستم و نزديك به چهار سال است كه در پست معاونت صنايع كوچك در خدمت جامعه صنعتگران استان مي‌باشم.
با توجه به اينكه استان سمنان يكي از قطب هاي بزرگ و صنعتي كشور مي‌باشد وضعيت صنايع كوچك استان را تشريح نماييد.
استان سمنان با جمعيتي بالغ بر 650 هزار نفر، متشكل از 8 شهرستان بوده و از لحاظ مساحت ششمين استان كشور مي‌باشد. استان سمنان به سبب قرارگيري در چهار راه ارتباطي كشور به خصوص كريدور شمال- جنوب و نيز شرق به غرب از موقعيت بي‌نظيري جهت توسعه برخوردار است. شركت شهركهاي صنعتي استان سمنان 20 شهرك و ناحيه صنعتي را تحت پوشش داشته كه تعداد 800 واحد صنعتي فعال در شهركها و نواحي صنعتي مشغول فعاليت مي‌باشند، 90% از كل واحدهاي استان را مي‌توان در دسته صنايع كوچك طبقه‌بندي نمود. بيشترين تعداد واحدهاي صنعتي مربوط به سازندگان قطعات خودرو و توليد مواد شيميايي مي‌باشد.
چه اقداماتي در راستاي توسعه صنايع كوچك صورت گرفته است؟
به نظر بنده برنامه‌هاي وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه صنايع كوچك بر اساس مدل‌هاي توسعه‌اي علمي، قابل اتكا و بر مبناي توسعه پايدار صنايع كوچك و ايجاد ارزش افزوده بوده كه بطور دقيق با شناسايي نقاط ضعف و قوت اقتصاد حاكم بر صنايع كوچك و با اطمينان از كاركرد در شرايط عملي تدوين گرديده است. اغلب اين برنامه‌ها در شركت شهركهاي صنعتي استان سمنان در حال پيگيري و اجرا مي‌باشد كه از آن جمله مي‌توان به بهبود تكنولوژیكي و حمايت از صنايع كوچك جهت حضور در بازارهاي داخلي و خارجي، تسهيل و حمايت جهت حضور در نمايشگاههاي داخلي و خارجي، حضور واحدهاي صنعتي در جلسات تجاري با تجار و شركت‌هاي خارجي، آموزش صنايع كوچك، تامين مالي از طريق طرح كمك‌هاي فني و اعتباري و نوسازي، بسته بيمه صنايع كوچك، صندوق ضمانت سرمايه‌گذاري صنايع كوچك، شناسايي، امكانسنجي و توسعه خوشه هاي صنعتي و … نام برد.
خوشه‌هاي صنعتي استان شما در چه وضعيتي قرار دارند؟
بررسي تجارب توسعة صنعتي و منطقه‌اي در کشورهاي مختلف، نشان‌دهندة روشي نوين از توسعه است که عمدتا بر پايه واحدهاي كوچك بوده است. توسعه خوشه‌اي در مفهوم عام استفاده از اقتصاد خرد و محلي جهت شروع حركت عظيم اقتصادي مي‌باشد كه قابل اتكاترين روش توسعه جهت رسيدن به رونق اقتصادي و تجلي عملي اقتصاد مقاومتي است. در اين راستا شركت شهركهاي صنعتي استان سمنان در سالهاي گذشته اقدام به شناسايي خوشه‌هاي بالقوه استان نموده كه در اين راستا 9 خوشه شناسايي گرديده است. شايان ذكر است در انتخاب و توسعه خوشه‌ها سعي شده تا تمام معيارهاي دخيل اعم از اقتصادي، اجتماعي، بازار، تجمع كسب و كار و روابط اوليه آنها و … در نظر گرفته شود. پروژه توسعه خوشه‌اي در استان با دو خوشه صنعتي گچ و قطعات خودرو در سال 1389 آغاز گرديد و در سال 1392 به شبكه فراگير واگذار شد. در حال حاضر مباحث توسعه‌اي دو خوشه مذكور توسط شبكه فراگير و با كمك و حمايت ساير نهادها و ذينفعان راهبري مي‌گردد. در سال 1394 نيز پروژه توسعه خوشه پسته و تنقلات دامغان آغاز گرديده كه هم اكنون در حال اجرا مي‌باشد.
در پايان بفرماييد چه اقداماتي در خوشه پسته و تنقلات صورت گرفته است ؟
خوشه پسته و تنقلات دامغان با حدود 5000 واحد باغي و 90 واحد سورتينگ و فرآوري (صنعتي و سنتي) با مركزيت جغرافيايي شهرستان دامغان مي‌باشد. پسته قطعا يكي از محصولات استراتژيك استان است كه نقش بسزايي در ايجاد اشتغال و ارزش افزوده در شهرستان دامغان ايفا مي‌كند. عمده معضلات شناسايي شده در حوزه پسته و تنقلات عدم بازاريابي مناسب، عدم بسته‌بندي مناسب، عدم فرآوري پسته و .. مي‌باشد. در تدوين برنامه‌هاي توسعه خوشه، اصلاح نقاط ضعف خوشه و بازاريابي و صادرات به عنوان استراتژي‌هاي اصلي مد نظر قرار گرفت، از برنامه‌هاي صورت گرفته مي‌توان به شبكه‌سازي، ايجاد كنسرسيوم، ايجاد BDS هاي تخصصي، حضور و اخذ غرفه در نمايشگاههاي داخلي، توسعه بازار و شناسايي بازارهاي داخلي، جلسات تجاري با خوشه سوهان قم و فروش مشترك به خوشه مذكور ، جلسات و آغاز مبادلات تجاري با گز اصفهان، آموزش ذينفعان خوشه، هماهنگي با دانشگاه آزاد اسلامي جهت استفاده ذينفعان از آزمايشگاه مربوطه، رايزني جهت كسب استانداردهاي ملي و بين المللي در زمينه توليد پسته سالم و ارگانيك در راستاي اهداف صادرات خوشه، بازديد از كلينيك بسته بندي واقع در شهرك فناوري صنايع غذايي و بيوتكنولوژي شمال شرق كشور در خراسان رضوي، كمك به ايجاد واحدهاي سورتينگ و فرآوري پسته و… اشاره نمود.
به هر حال موثرترين راه حل به منظور دستيابي به بازارهاي جهاني پسته استفاده از تكنيك‌هاي مدرن و آخرين مباحث صنعت بسته بندي با رعايت كامل نكات بهداشتي است. با توجه به مسايل حاد صادرات پسته ضرورت حركت به سوي صنايع تبديلي ضرورتي اجتناب‌ناپذير در چرخه اقتصادي به شمار مي‌آيد كه اين امر با برنامه‌هاي حمايتي سازمان صنايع كوچك و شهركهاي صنعتي ايران و اهتمام همكاران در صنايع كوچك استان سمنان در حال پيگيري و انجام مي‌باشد.