دستورالعمل شناسايي و اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار
شماره مدرک:P-CL04
محل نگهداري: معاونت صنايع کوچک سازمان صنايع کوچک و شهرک‌هاي صنعتي ايران
تاريخ تهيه: فروردين‌ماه 1391
تهيه‌کننده: گروه توسعه خوشه‌هاي صنعتي سازمان صنايع کوچک و شهرک‌هاي صنعتي ايران
تأييدکننده اول: دفتر توسعه صنعتي و فناوري سازمان صنايع کوچک و شهرک‌هاي صنعتي ايران
تأييدکننده دوم: معاونت صنايع کوچک سازمان صنايع کوچک و شهرک‌هاي صنعتي ايران
تصويب‌کننده: هيأت مديره سازمان صنايع کوچک و شهرک‌هاي صنعتي ايران
1- هدف
تشريح الزامات، چگونگي و فرآيند شناسايي و اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار در سطح استان.
2- دامنه کاربرد
شرکت شهرک‌هاي صنعتي کليه استانها
3- مسئوليت‌ها
مسئوليت اجرا و نظارت کلي بر حسن اجراي اين دستورالعمل بر عهده‌ي معاون صنايع کوچک شرکت شهرک‌هاي صنعتي استان مي‌باشد.
مسئوليت هرگونه تغيير و تفسير در مفاد اين دستورالعمل بر عهده‌ي دفتر توسعه صنعتي و فناوري سازمان مي‌باشد.
مسئوليت اجراي پروژه شناسايي و اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار در سطح استان بر عهده‌ي مجري پروژه و در قالب قرارداد مشخص مي‌باشد.
مسئوليت نظارت بر حسن اجراي پروژه شناسايي و اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار در سطح استان بر عهده‌ي معاون صنايع کوچک شرکت استاني مي‌باشد.
4- شرح فعاليت
به منظور ايجاد پوشش لازم و تخصيص هدفمند منابع، ضروري است به عنوان نخستين گام، تصويري دقيق از تعدد و تنوع خوشه‌هاي کسب‌وکار در سطح استان به دست آيد. علاوه براين، لازم است خوشه‌هاي کسب‌وکار شناسايي‌شده بر اساس معيارهاي معين اولويت‌بندي گردند. اين کار از طريق مطالعه فراگير خوشه‌هاي کسب‌وکار استان و تهيه نقشه استاني خوشه‌ها ميسر خواهد بود. به منظور دسترسي به هنگام نسبت به آخرين وضعيت خوشه‌هاي موجود لازم است اين مطالعه و اولويتگذاري هرساله بازنگري و تكميل شود.
شرکت شهرک‌هاي صنعتي هر استان موظف است با توجه به شرح وظايف و مأموريت‌هاي تعريف‌شده سازماني در جهت توسعه خوشه‌هاي کسب‌وکار قبل از امکان‌سنجي و آغاز پروژه‌هاي توسعه‌ي خوشه‌اي نسبت به تعريف پروژه‌ي مطالعه فراگير، شناسايي و اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار استان به شرح زير اقدام نمايد:
4-1- پس از تصميم شرکت شهرک‌هاي صنعتي استان نسبت به اجرايي نمودن الگوي توسعه‌ي خوشه‌اي در استان، شرکت شهرک‌هاي صنعتي هر استان با توجه به مأموريت‌هاي سالانه و برنامه‌هاي پيش‌بيني‌شده خود، می‌تواند جهت شناسايي و اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار، فرآيند اجراي پروژه‌ي مطالعه فراگير و تهيه نقشه استاني خوشه‌هاي کسب‌وکار را به اجرا درآورد. از مهمترين دلايل اجراي اين فرآيند، شناخت کامل خوشه‌هاي کسب‌وکار موجود در استان و آگاهي از اهميت و اولويت هر يک از آنها جهت آغاز فرايند توسعه‌اي است.
4-2- پس از تعريف اوليه پروژه توسط معاونت صنايع کوچک استان نسبت به اجراي پروژه مطالعه فراگير و تهيه نقشه استاني خوشه‌هاي کسب‌وکار هر استان اقدام شده و از طريق عقد قرارداد به ترتيب اولويت با يكي از عاملين توسعه خوشه كه تجربه قبلي در خصوص اجراي پروژه توسعه خوشه‌اي دارد و يا با يکي از کساني که دوره آموزشي تربيت عاملين توسعه خوشه‌هاي صنعتي کشور (CDA) را گذرانده و داراي گواهينامه معتبر (مورد تأييد سازمان) در اين زمينه را دارا مي‌باشند، اقدام مي‌نمايد.
تبصره: قرارداد با عنوان پژوهشي “قرارداد پژوهشي مطالعه فراگير و تهيه نقشه استاني خوشه‌هاي کسب‌وکار استان …… ” منعقد خواهد شد.
مجري قرارداد، مطابق مفاد قرارداد و شرح خدمات مندرج در قرارداد، اقدام به اجراي قرارداد نموده و خواسته‌ها و الزامات تصريح‌شده در قرارداد را ظرف مدت زمان مقرر برآورده مي‌نمايد (شرح خدمات و خواسته‌هاي تصريحي مورد نياز جهت اجراي اين قرارداد به شرح پيوست دستورالعمل به شماره مدرک D-CL01 آورده شده است).
5- چگونگي شناسايي خوشه‌هاي کسب‌وکار
5-1- براي شناسايي خوشه‌ها بايد از اطلاعات و روش‌هايي استفاده نمود که بتوان به کمک آنها در خصوص چهار ويژگي خوشه‌ها قضاوت نمود: ا- تمرکز جغرافيايي بنگاههاي خوشه 2- تمرکز بخشي بنگاههاي خوشه بر توليد کالا يا خدمتي مشابه و معين 3- وجود همکاري و روابط تکميل‌کنندگي بين بنگاههاي خوشه 4- وجود فرصت‌ها و چالش‌هاي مشترک براي بنگاههاي خوشه.
5-2- مجري پروژه جهت شناسايي خوشه‌هاي کسب‌وکار موجود در سطح استان بايد از دو دسته از داده‌ها و اطلاعات استفاده نمايد:
اطلاعات اوليه: که با استفاده از مطالعات ميداني و انجام مصاحبه به دست مي‌آيد. اين اطلاعات خود دو دسته‌اند که بخشي از آنها از طريق مصاحبه با خبرگان و دست اندرکاران و مسئولان استاني در مورد وجود يا عدم وجود خوشه‌ها در استان به دست مي‌آيند. اين اطلاعات در قالب فرم شماره دو پرسشنامه شماره يک نقشه کشوري خوشه‌ها جمع‌آوري خواهد شد و تعداد فرم‌هاي تکميل شده برابر است با تعداد مصاحبه‌هاي انجام‌شده. بخش ديگر از طريق مصاحبه با ذينفعان تک‌تک خوشه‌ها (از قبيل واحدهاي اصلي، انجمن‌ها و اتحاديه‌ها، تأمين‌کنندگان مواد اوليه، فروشندگان محصول، ارائه‌دهندگان خدمات توسعه کسب‌وکار هر خوشه) به دست خواهد آمد. اين اطلاعات در قالب پرسشنامه شماره دو نقشه کشوري خوشه‌ها جمع‌آوري خواهد شد و به ازاي هر خوشه شناسايي‌شده يک پرسشنامه تکميل خواهد شد.
1- اطلاعات ثانويه: اين اطلاعات از طريق منابع و مستندات موجود از قبيل گزارشهاي رسمي سازمانها و ادارات مرتبط، پژوهشهاي رسمي دانشگاهي، كاربردي و غيره که می‌تواند اطلاعاتي را در مورد وجود يا عدم وجود خوشه‌هاي کسب کار در سطح استان فراهم نمايد، جمع‌آوري خواهد شد. اين اطلاعات در قالب فرم شماره يک پرسشنامه شماره يک نقشه کشوري خوشه‌ها جمع‌آوري خواهد شد و تعداد فرم‌هاي تکميل‌شده برابر است با تعداد منابع اطلاعاتي مورد استفاده.
5-3- مجري پروژه جهت شناسايي خوشه‌هاي کسب‌وکار موجود در سطح استان لازم است به طور گام به گام از مجموعه روشهاي شناسايي خوشه‌ها به ترتيب زير استفاده نمايد:
الف) جمع‌آوري و تحليل اطلاعات منابع و مستندات موجود:
در اين مرحله گزارشهاي رسمي سازمانها و ادارات مرتبط، پژوهشهاي رسمي دانشگاهي، كاربردي و غيره که مي‌توانند اطلاعاتي را در مورد خوشه‌هاي صنعتي در سطح استان ارائه نمايند، مد نظر قرارگرفته و اطلاعات تک‌تک آنها در قالب سؤالات مندرج در فرم شماره يک پرسشنامه شماره يک نقشه خوشه کشوري جمع‌آوري و تحليل خواهد شد.
ب) جمع‌آوري و تحليل نظر کارشناسان و خبرگان استاني:
در اين مرحله نقطه نظرات کارشناسان و خبرگان و مسئولان نهادهاي مختلف از طريق مصاحبه در قالب سؤالات مندرج در فرم شماره دو پرسشنامه شماره يک نقشه خوشه کشوري جمع‌آوري و از مجموع نظرات خبرگان در ارتباط با محورهاي مصاحبه ارزيابي به عمل خواهد آمد.
ج) محاسبه و تحليل نسبت تمرکز مکاني:
بر اساس اين روش نسبت تمرکز مکاني براي گرايش‌هاي مختلف کسب‌وکار استان بر حسب متغيرهاي ارزش افزوده، اشتغال و تعداد بنگاهها مورد محاسبه و تحليل قرار مي‌گيرد. در صورتي که اين نسبت براي يک کسب‌وکار بالاتر از عدد يک باشد حاکي از تمرکز نسبتاً بالاي آن کسب‌وکار در استان بوده و می‌تواند به طور اوليه تأييدکننده يکي از ويژگيهاي خوشه يعني تمرکز جغرافيايي واحدهاي کسب‌وکار باشد. اين نسبت از طريق رابطه زير محاسبه می‌شود:
در رابطه فوق اشاره به نسبت تمرکز دارد و انديس اشاره به متغيرهاي ارزش افزوده، اشتغال و تعداد بنگاههاي مربوط به هر گرايش دارد. بنابراين با توجه به کاربرد سه شاخص مي‌توان سه نسبت تمرکز را براي هر گرايش بر حسب متغيرهاي ارزش افزوده، اشتغال و تعداد بنگاهها محاسبه نمود. ارزش متغير براي گرايش مورد نظر در سطح استان، ارزش متغير براي گرايش مورد نظر در سطح کشور، ارزش متغير به طور کلي در سطح استان و ارزش متغير به طور کلي در سطح کشور است. البته اين نسبت تنها در مورد تمرکز جغرافيايي واحدها که يکي از ويژگيهاي خوشه است اطلاعات ارائه مي‌دهد و بالابودن آن لزوماً به معني وجود خوشه نيست. با توجه به اينکه خوشه اشاره به مجموعه‌اي از بنگاهها دارد که ضمن تمرکز جغرافيايي در توليد محصول و يا خدمت مشابه فعال باشند، در محاسبه نسبت تمرکز هر اندازه،گرايش مورد نظر محدودتر و مشخص‌تر بوده و محصولات و يا خدمات مشابهي مد نظر قرار داشته باشند شاخص محاسبه‌شده قابل اتکاتر است. اما هر اندازه گرايش مد نظر عام تر باشد و محصولات متعددي مد نظر باشند، نمي‌توان پيام خاصي را از آن گرفت. لازم به ذکر است که با محاسبه نسبت تمرکز براي يک گرايش مشخص و همگن در واقع مي‌توان نسبت به دو ويژگي تمرکز مکاني و تمرکز بخشي خوشه‌هاي شناسايي‌شده اعلام نظر کرد.
د) تحليل جدول داده- ستانده استان:
براي مشخص ساختن روابط تکميل‌کنندگي بين واحدهاي خوشه يکي از ابزارهاي مورد استفاده جدول داده – ستانده مي‌باشد. در اين مرحله گرايشهايي که تمرکز مکاني و بخشي آنها بر اساس روشهاي قبل به اثبات رسيده است، مد نظر قرارگرفته و ميزان تعامل بين ذينفعان اين گرايش‌ها با استفاده از اطلاعات آخرين ويرايش جدول داده– ستانده استاني مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرد. با توجه به اطلاعات موجود در زمينه جداول داده- ستانده موجود تحليل‌ها در اين روش عمدتاً می‌تواند در مورد روابط بين گرايش‌هاي مختلف صورت گيرد.
هـ)تحليل روابط شبکه‌اي:
اين روش تکميل‌کننده تحليل جدول داده_ ستانده است. در روش تحليل جدول داده_ستانده به دليل نقص اطلاعاتي موجود در خصوص اطلاعات زير بخش‌هاي و گرايش‌هاي مختلف و گاهاً به‌روز نبودن آخرين ويرايش موجود جدول داده_ ستانده استاني امکان تحليل روابط دقيق بين ذي نفعان خوشه‌ها فراهم نيست. بر اساس اين روش دقيقاً تحليل می‌شود که چه روابطي بين بنگاههاي خوشه وجود دارد و به عبارت ديگر سطح سرمايه اجتماعي در خوشه چگونه است. اين روش از طريق مصاحبه با تعدادي از ذينفعان مختلف خوشه که نتايج آن در قالب فرم‌هاي شماره سه، چهار، هفت و هشت منعکس مي‌گردد، صورت مي‌پذيرد.
و) روش پيمايشي:
در اين روش براي شناسايي فرصت‌ها و چالش‌هاي مشترکي که ذينفعان هر خوشه با آن مواجه هستند لازم است تا از طريق مصاحبه يا گفتگو با تعدادي از واحدهاي خوشه، چالشها و فرصت‌هاي مشترک ذينفعان خوشه شناسايي شود. اطلاعات اين روش در قالب فرم شماره ده پرسشنامه شماره دو نقشه کشوري ارائه می‌شود.
5-4- با کاربرد روشهاي فوق مجموعه‌اي از گرايش‌هاي کسب‌وکار داراي چهار ويژگي تمرکز بخشي، تمرکز جغرافيايي، وجود روابط تکميل‌کنندگي و چالشها و فرصت‌هاي مشترک شناسايي مي‌شوند که مي‌توانند در ليست خوشه‌هاي شناسايي‌شده استان قرار گيرند.
6- چگونگي اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار شناسايي‌شده
6-1 اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار شناسايي‌شده از اهميت بسيار زيادي برخوردار بوده و مجري طرح در هماهنگي با ساير نهادها بايد دقت لازم را در اين خصوص داشته باشد. براي جلوگيري از تناقض در نظرات سازمانهاي مختلف در خصوص اولويت خوشه‌ها، لازم است اولويت‌بندي با مشارکت جدي همه نهادها و سازمانهاي مسئول صورت گيرد.
6-2 خوشه‌هاي کسب‌وکار شناسايي‌شده در هر استان با توجه به معيارهاي مشخصي که در بند بعد ارائه شده است اولويت‌بندي خواهند شد. فرآيند اولويت‌بندي به صورت زير است:
وزن دهي به شاخص‌ها مبتني بر نظر خبرگان و مسئولان و مسئولان استان
تعيين مقادير و ارزش مطلق هر يک از شاخص‌هاي سنجش مربوط به معيارها
محاسبه امتيازات موزون مربوط به هر يک از خوشه‌ها
اولويت‌بندي خوشه‌ها بر اساس امتيازات موزون کسب‌شده توسط هر خوشه.
6-3 تعيين اولويت‌هاي خوشه‌هاي کسب‌وکار شناسايي‌شده در هر استان با توجه به معيارهاي منعکس‌شده در جدول زير صورت خواهد گرفت:
| شاخص های سنجش | معیار ها |
| نسبت ارزش افزوده يا توليد خوشه به كل ارزش افزوده يا توليد استان | توان تولیدی خوشه |
| نسبت ارزش افزوده يا توليد خوشه به ارزش افزوده يا توليد محصول در کشور | |
| نسبت ميزان اشتغال خوشه به كل اشتغال استان | توان اشتغال زایی خوشه |
| متوسط ميزان سرمايه‌گذاري مورد نياز براي ايجاد يک شغل در خوشه | |
| نسبت تعداد واحدهاي خوشه به تعداد كل واحدهاي کسب‌وکار استان | |
| متوسط ميزان سرمايه‌گذاري مورد نياز براي ايجاد يک کسب‌وکار در خوشه | |
| نسبت صادرات محصول خوشه به كل فروش خوشه | توان صادراتی خوشه |
| نسبت صادرات محصول خوشه به كل صادرات استان | |
| نسبت صادرات محصول خوشه به صادرات محصول در کشور | |
| محل استقرار خوشه در منحني عمر شکل‌گيري خوشه | توسعه پذیری خوشه |
| محل استقرار محصول خوشه در منحني عمر محصول | |
| میزان سرمایه اجتماعی در خوشه | |
| تعداد مزيت‌هايي كه خوشه برآنها مبتني است | |
| وضعیت دسترسی به مواد اولیه | |
| وضعيت دسترسي به بازار محصول | |
| وضعيت دسترسي به منابع انساني/ دانش | |
| سطح تکنولوژی | |
| تعداد خوشه های مشابه در کشور | تعميم‌پذيري تجربيات در ساير خوشه‌ها |
| تعداد سالهاي فعاليت واحدها | قدمت خوشه |
6-4 با توجه به اينکه وزن و اهميت معيارها با توجه به الزامات هر يک از استانها می‌تواند متفاوت باشد، لازم است وزن هر يک از معيارها مبتني بر نظر خبرگان و مسئولان استان تعيين گردد. بدين منظور لازم است نظر هر يک از خبرگان و مسئولان استان به طور جداگانه در خصوص اهميت معيارها در قالب جدول زير اخذ گردد:
| خیلی زیاد | زیاد | متوسط | کم | میزان اهمیت : خیلی کم | معیار |
| توان توليدي خوشه | |||||
| توان اشتغالزایی خوشه | |||||
| توان صادراتي خوشه | |||||
| توسعه پذیری خوشه | |||||
| تعميم‌پذيري تجربيات در ساير خوشه‌ها | |||||
| قدمت خوشه |
امتياز 10 براي گزينه خيلي کم، امتياز 20 براي گزينه کم، امتياز 30 براي گزينه متوسط، امتياز 40 براي گزينه زياد و امتياز 50 براي گزينه خيلي زياد تخصيص يابد. به عنوان مثال اگر نظر 10 نفر از خبرگان و مسئولان استان اخذ شود، ده فرم پر شده در اختيار خواهيم داشت. براي محاسبه وزن هر معيار جمع امتياز مکتسبه توسط آن عامل را بر تعداد خبرگان و مسئولان مورد مصاحبه (10 نفر) تقسيم مين مائيم. بدين صورت وزن هر معيار حداقل 10 و حداکثر 50 به دست خواهد آمد.
6-5 با توجه به اينکه بعضي از شاخص‌هاي اندازه‌گيري کيفي هستند و علاوه بر اين دامنه تغييرات شاخص‌ها با يکديگر متفاوت است، لازم است امتيازات استاندارد شوند. براي استانداردسازي شاخص‌ها و محدود نمودن دامنه تغييرات آنها بين صفر تا صد از جدول زير استفاده شود:
| 100 | 80 | 60 | 40 | 20 | شاخص های سنجش |
| بالاتر از 20 درصد | بين 10 تا 20 درصد | بين 5 تا 10 درصد | بین یک تا پنج درصد | کمتر از یک درصد | نسبت ارزش افزوده يا توليد خوشه به كل ارزش افزوده يا توليد استان |
| بالاتر از 20 درصد | بين 10 تا 20 درصد | بين 5 تا 10 درصد | بین یک تا پنج درصد | کمتر از یک درصد | نسبت ارزش افزوده يا توليد خوشه به ارزش افزوده يا توليد محصول در کشور |
| بالاتر از 20 درصد | بين 10 تا 20 درصد | بين 5 تا 10 درصد | بین یک تا پنج درصد | کمتر از یک درصد | نسبت ميزان اشتغال خوشه به كل اشتغال استان |
| کمتر از 5 ميليون تومان | بين 5 تا 10 ميليون تومان | بين 10 تا 20 ميليون تومان | بين 20 تا 30 ميليون تومان | بيش از 30 ميليون تومان | متوسط ميزان سرمايه‌گذاري مورد نياز براي ايجاد يک شغل در خوشه |
| بالاتر از 20 درصد | بين 10 تا 20 درصد | بين 5 تا 10 درصد | بین یک تا پنج درصد | کمتر از یک درصد | نسبت تعداد واحدهاي خوشه به تعداد كل واحدهاي کسب‌وکار استان |
| کمتر از 100 ميليون تومان | بين 100 تا 200 ميليون تومان | بين 200 تا 300 ميليون تومان | بين 300 تا 500 ميليون تومان | بيش از 500 ميليون تومان | متوسط ميزان سرمايه‌گذاري مورد نياز براي ايجاد يک کسب‌وکار در خوشه |
| بالاتر از 20 درصد | بين 10 تا 20 درصد | بين 5 تا 10 درصد | بین یک تا پنج درصد | کمتر از یک درصد | نسبت صادرات محصول خوشه به كل فروش خوشه |
| بالاتر از 20 درصد | بين 10 تا 20 درصد | بين 5 تا 10 درصد | بین یک تا پنج درصد | کمتر از یک درصد | نسبت صادرات محصول خوشه به كل صادرات استان |
| بالاتر از 20 درصد | بين 10 تا 20 درصد | بين 5 تا 10 درصد | بین یک تا پنج درصد | کمتر از یک درصد | نسبت صادرات محصول خوشه به صادرات محصول در کشور |
| شکل گرفته | * | درحال شکل گیری | * | جنینی | محل استقرار خوشه در منحني عمر شکل‌گيري خوشه |
| مرحله رشد | مرحله بلوغ | مرحله معرفي | مرحله اشباع | مرحله افول | محل استقرار محصول خوشه در منحني عمر محصول |
| تعامل بسيار زياد و رقابت بسيار پايين بين واحدهاي خوشه | تعامل زياد و رقابت پايين بين واحدهاي خوشه | تعامل متوسط و رقابت متوسط بين واحدهاي خوشه | تعامل کم و رقابت شديد بين واحدهاي خوشه | تعامل بسيار کم و رقابت بسيار شديد بين واحدهاي خوشه | ميزان سرمايه اجتماعي در خوشه |
| 5 | 4 | 3 | 2 | 1 | تعداد مزيت‌هايي كه خوشه بر آنها مبتني است |
| بسیار مطلوب | مطلوب | متوسط | نا مطلوب | بسیار نامطلوب | وضعيت دسترسي به مواد اوليه |
| بسیار مطلوب | مطلوب | متوسط | نا مطلوب | بسیار نامطلوب | وضعيت دسترسي به بازار محصول |
| بسیار مطلوب | مطلوب | متوسط | نا مطلوب | بسیار نامطلوب | وضعيت دسترسي به منابع انساني/ دانش |
| بسیار بالا | بالا | متوسط | پایین | بسیار پایین | سطح تكنولوژي |
| 5 | 4 | 3 | 2 | 1 | تعداد خوشه‌هاي مشابه در کشور |
| بالاتر از 100 سال | بين 50 تا 100 سال | بين 30 تا 50 سال | بين ده تا 30 سال | زیر ده سال | تعداد سالهاي فعاليت واحدها |
بنابراين امتياز مطلق هر شاخص حداقل 20 و حداکثر 100 خواهد بود.
براي محاسبه امتيازات موزون مربوط به هر يک از خوشه‌هاي کسب‌وکار شناسايي‌شده به شرح جدول زير عمل شود:
| امتیاز موزون شاخص | امتیاز شاخص | وزن شاخص | شاخص‌هاي سنجش |
| نسبت ارزش افزوده يا توليد خوشه به كل ارزش افزوده يا توليد استان | |||
| نسبت ارزش افزوده يا توليد خوشه به ارزش افزوده يا توليد محصول در کشور | |||
| نسبت ميزان اشتغال خوشه به كل اشتغال استان | |||
| متوسط ميزان سرمايه‌گذاري مورد نياز براي ايجاد يک شغل در خوشه | |||
| نسبت تعداد واحدهاي خوشه به تعداد كل واحدهاي کسب‌وکار استان | |||
| متوسط ميزان سرمايه‌گذاري مورد نياز براي ايجاد يک کسب‌وکار در خوشه | |||
| نسبت صادرات محصول خوشه به كل فروش خوشه | |||
| نسبت صادرات محصول خوشه به كل صادرات استان | |||
| نسبت صادرات محصول خوشه به صادرات محصول در کشور | |||
| محل استقرار خوشه در منحني عمر شکل‌گيري خوشه | |||
| محل استقرار محصول خوشه در منحني عمر محصول | |||
| ميزان سرمايه اجتماعي در خوشه | |||
| تعداد مزيت‌هايي كه خوشه برآنها مبتني است | |||
| وضعيت دسترسي به مواد اوليه | |||
| وضعيت دسترسي به بازار محصول | |||
| وضعيت دسترسي به منابع انساني/ دانش | |||
| سطح تکنولوژی | |||
| تعداد خوشه‌هاي مشابه در کشور | |||
| تعداد سالهاي فعاليت واحدها | |||
| جمع امتیازات موزون | |||
6-6 بعد از محاسبه امتيازات موزون براي هر يک از خوشه‌ها، خوشه‌هاي شناسايي‌شده مبتني بر امتيازات محاسبه‌شده براي معيارهاي 18 گانه و با استفاده از يکي از روشهاي اولويت‌بندي از قبيل آناليزتاكسنومي عددي، تحليل عاملي، مدل تصميم‌گيري TOPSIS و يا روشهاي ديگر اولويت‌بندي خواهند شد.
6-7 خوشه‌هاي شناسايي‌شده و اولويت‌هاي مشخص‌شده توسط مجري در کميته استاني خوشه‌هاي کسب‌وکار هر استان ارائه‌شده و مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت و در صورت تأييد در کميته استاني، گزارش نهايي پروژه مبتني بر شرح خدمات پيوست پروژه تهيه و به کارفرما تحويل خواهد شد. اعضاء اين کميته به شرح زير خواهند بود:
1- مديرعامل يا معاونت صنايع کوچک شرکت شهرک‌هاي صنعتي استان به عنوان دبير کميته
2- معاونت برنامه‌ريزي استاندار يا نماينده ايشان
3- نماينده سازمان صنايع و معادن و بازرگاني استان
4- نماينده اداره کل تعاون استان
5- نماينده سازمان جهاد کشاورزي استان
6- نماينده بانک منتخب/ يا بانکهاي استان
7- نماينده سازمان کار و امور اجتماعي استان
8- نماينده سازمان يا اداره کل مرتبط با حوزه کسب‌وکار مربوطه
9- بنابر ضرورت استفاده از کارشناسان و يا صاحب‌نظران مجرب در حوزه خوشه
6-8 بازنگري و تغيير در اولويت‌بندي خوشه‌ها و يا اضافه و يا حذف يک خوشه از نقشه کشوري خوشه‌هاي کسب‌وکار کشور منوط به تأييد کميته استاني مربوطه با ذکر دلايل و مدارک خواهد بود، همچنين در صورت تغيير و يا لزوم بازنگري سالانه در نقشه استاني خوشه‌ها توسط شرکت شهرک‌هاي صنعتي هر استان امکان‌پذير خواهد بود.
6-9 شرکت شهرک‌هاي استاني، گزارش پروژه مطالعه فراگير را كه در كميته استاني به تصويب رسيده است در فرمت‌هاي word و excel براي سازمان صنايع كوچك و شهرک‌هاي صنعتي ايران ارسال خواهد نمود. سازمان نيز ضمن بررسي و ارائه نقطه نظرات در خصوص گزارشات مربوطه، نسبت به درج و به‌روزرساني اطلاعات نقشه كشوري بر اساس اطلاعات واصله اقدام مي‌نمايد.
6-10 شرکت شهرک‌هاي استاني، قبل از تهيه و تأييد و اولويت‌بندي خوشه‌هاي هر استان نمي‌توانند نسبت به اجراي پروژه‌هاي امکان‌سنجي و يا اجراي پروژه توسعه خوشه‌اي در آن استان اقدام نمايند.
7- مراجع
اساسنامه سازمان
الزامات دروني سازمان
8- مستندات و ضمائم
مدرک: C-CL01(فرمت) قرارداد پروژه شناسايي خوشه‌هاي کسب‌وکار)
مدرک:)Q-CL01پرسشنامه شماره يک نقشه کشوري خوشه‌هاي کسب‌وکار)
مدرک:)Q-CL02پرسشنامه شماره دو نقشه کشوري خوشه‌هاي کسب‌وکار)
مدرک: D-CL01(شرح خدمات قرارداد پروژه شناسايي و اولويت‌بندي خوشه‌هاي کسب‌وکار)
9- توزيع نسخ
کليه شرکتهاي شهرک‌هاي استاني
معاونت صنايع کوچک سازمان
دفتر توسعه‌ي صنعتي و فناوري سازمان
گروه توسعه‌ي خوشه‌هاي صنعتي سازمان