توسعه صنایع کوچک و متوسط، رمز توسعه اقتصادی

همراه با: آقاي سرابندي

لطفا خودتان را براي خوانندگان محترم مجله خوشه هاي صنعتي معرفي بفرمایید:
محسن سرابندي هستم با قبولي در آزمون مقطع كارشناسي رشته مهندسي صنايع در سال 79 و راهنمايي اساتيد مجرب آن زمان عملا وارد دنياي توليد و صنعت شدم و پس از اتمام دوره كارشناسي در سال 83 موفق به گذراندن خدمت مقدس سربازي در شركت شهركهاي صنعتي استان گرديدم و اين مساله آغازگر انجام همكاري بنده با شركت مذكور با عناوين كارشناس برنامه ريزي و توليد، مدير صنايع كوچك و معاون صنايع كوچك بوده است. با توجه به علاقه مندي اينجانب به حوزه صنايع كوچك در سال 87 در مقطع كارشناسي ارشد رشته مديريت به ادامه تحصيل پرداختم و در حال حاضر مشغول خدمت رساني به سرمايه گذاران وكارآفرينان محترم حوزه صنايع كوچك و متوسط مي باشم.

استان سیستان و بلوچستان را برای خواننده های نشریه معرفی می کنید ؟
استان سیستان و بلوچستان با جمیعتی بالغ بر دو میلیون و پانصد هزار نفر در جنوب شرقی ایران واقع شده که 49 درصد از این جمعیت افراد زیر 15 سال هستند و با حدود ۱۸۰ هزار کیلومتر مربع وسعت، بیش از ۱۱ درصد وسعت ایران را دربرمی‌گیرد. سیستان و بلوچستان ۱۱۰۰ کیلومتر مرز با کشورهای پاکستان و افغانستان و ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد و به دلیل قرار گرفتن در موقعیت راهبردی و ترانزیتی از اهمیت فراوانی برخوردار است به ویژه بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسانترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد است. این استان از جهت رشد و توسعه اقتصادی از مناطق در حال توسعه کشور است.
نظر شما در مورد صنایع کوچک و متوسط چیست و وضعیت واحدهای صنایع کوچک و متوسط در استان سیستان و بلوچستان چگونه است؟
توسعه صنایع کوچک و متوسط، رمز توسعه اقتصادی دهه آینده است همه به نوعی برتری صنایع کوچک و متوسط را در راه توسعه اقتصادی کشورها بیان می کنند. هر چند صنایع بزرگ به جهت داشتن مزیت‌های ناشی از اثر مقیاس انبوه، اثر دامنه تولید، اثر تجربه و اثر سازماندهی، هنوز هم مورد توجه سیاست‌گذاران اقتصادی هستند؛ اما مزیت‌های صنایع کوچک و متوسط به علت وجود اثر حمل ونقل، اثر اندازه بازار، ‌اثر تنظیم، مؤثر بودن انتخاب و اثر کنترل، این صنایع را در تولید اغلب کالاها قابل مشاهده است.
واحدهای تولیدی استان شما چه مشکلاتی دارند ؟
طبق عارضه یابی های به عمل آمده توسط دفتر صنایع کوچک از اهم مشکلات واحدهای تولیدی می توان به  مشکل کمبود نقدینگی سرمایه در گردش، بالا بودن نرخ تسهیلات بانکی با توجه به  بالا بودن هزینه های بالاسری تولید در این استان، عدم قبول دفترچه قرار داد جهت توثیق ملک، مشکلات مربوط به  مالیات و بالا بودن بیمه سهم کارفرما اشاره کرد.

به نظر شما نقش خوشه های صنعتی در توسعه صنایع کوچک چيست ؟
ايجاد خوشه هاي صنعتي بعنوان رهيافتي جهت توسعه صنايع کوچک و متوسط طي سه دهه اخير مورد توجه صاحبنظران و برنامه ريزان توسعه صنعتي قرار گرفته است. در اين رويکرد، هدف اين است تا واحدهاي صنعتي کوچک و متوسطي که در يک ناحيه جغرافيايي مستقر مي باشند از طريق توسعه همکاري ها، در مسير سياستهاي کلان اقتصادي- صنعتي و منطبق با خواست و منافع فعالان آن هدايت نمود و انجام بسياري از فعاليتهاي صنعتي نظير مطالعات بازار، طراحي، آموزش و امثالهم که بصورت انفرادي توسط واحدهاي کوچک و متوسط امکان پذير نمي باشد، بصورت مشترک و اقتصادي ميسر گردد. ضمن اينکه واحدهاي کوچک و متوسط با برقراري ارتباط کاري با توليدکنندگان بزرگ، ميتوانند با تشکيل شبکه هاي توليدي و تجميع آن در قالب خوشه هاي صنعتي، بتوانند در شتاب بخشيدن به رشد اقتصادي – صنعتي کشور موثر واقع شوند و در افزايش کميت وکيفيت توليد موثر باشند.
استان شما در بحث توسعه خوشه های صنعتی چه فعالیت هایی انجام داده است ؟
طبق مطالعه انجام شده تعداد 9 خوشه كسب و كار در سطح استان  شناسایی شد و با توجه به اولویت بندی صورت گرفته توسعه خوشه صنعتی شیلات چابهار بعنوان  اولين پروژه توسعه اي در دستورکار قرار گرفته است.
لطفا خوشه صنعتي شيلات چابهار و كنارك را بطور مختصر معرفي كنيد ؟
خوشه صنعتی شیلات چابهار و کنارک سابقه طولانی و موفق در تولید محصولات متنوع شیلاتی با کیفیت بالا و قیمت مناسب  مي‌باشد. وجود بیش از 300 کیلومتر مرز دریایی، دسترسی به آبهای آزاد، ظرفیت صید سالانه بیش از 300 هزار تن انواع ماهی، وجود بیش از 2300 فروند شناور صیادی و پتانسیل تولید بیش از 5000 تن میگو از جمله مزیت‌های شکل گیری این خوشه بوده است. این خوشه صنعتی با وجود بیش از 100 واحد صنعتی در زمینه تولید انواع کنسرو ماهی تن و عمل آوری ماهی و میگو، تولید پودر ماهی و تولید انواع شناورهای صیادی، دارای اشتغال 7000 نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم می‌باشد.
چه فعالیت های مهم و تاثیر گذاری در خوشه شیلات چابهار انجام شده است ؟
در خوشه شیلات فعالیت های سند برنامه عمل طبق  استراتژیهای این خوشه تعریف و با حضور حداکثری ذینفعان آن انجام شده است. از مهمترین این برنامه ها  مي توان به  برگزاری تور های داخلی و خارجی (کشور مالزی،تایلند،امارات،اندونزی) ، شرکت در نمایشگاه های داخلی و خارجی ( نمایشگاه SIAL Inter FOOD 2015 ،  Smidex 2014 ،Food Pack 2015، Sea Food 2015 ) ، بازید از کارخانجات بزرگ شیلاتی دنیا (کارخانه اوشن فرش ،  SEA VALUE، Blue Aqua ، FRESH ON TIME SEA FOOD ، Benocom ) ، اخذ نشان حلال برای واحدهای خوشه، تولید و تهیه نرم افزار بانک اطلاعاتی ذینفعان خوشه، طراحی وب سایت خوشه شیلات ، انجام خريد مشترك و … اشاره کرد که بسیاری از این فعالیت های جمعی و مشترک منجر به بالا رفتن سرمایه اجتماعی در سطح خوشه شده که در نهایت شبکه سختی همچون انجمن صنایع شیلاتی با عضویت ذینفعان خوشه بوجود آمده و اکنون بعد از سه سال به پیشرفت بالای هشتاد درصد دست یافته است.
با توجه به اتمام يافتن پروژه توسعه خوشه شيلاتي آيا پروژه توسعه خوشه ديگري در دستور كار داريد؟
بلي ، طبق مطالعات انجام شده در زمينه شناسايي خوشه هاي كسب و كار استان توسعه خوشه فرش دستباف  سيستان به عنوان دومين پروژه توسعه اي مد نظر مي باشد كه مطالعه امكانسجي آن انجام گرديده و هم اكنون در حال انعقاد قرارداد با عامل توسعه منتخب مي باشيم و اميد است با بهره گيري از تجارب ساير خوشه هاي فرش دستباف كشور دستاوردهاي بزرگي براي اين استان در حال توسعه حاصل گردد.