تامين منابع مالي صنايع كوچك و متوسط و كارآفرينان در كره جنوبي

By مدیر سایت On 23 اردیبهشت 1396

SME‌ها در سال 2010، 9/99% از شرکت‌های صنعتی کره را تشکیل داده است. اکثریت SME‌ها ، شرکت‌های خردی هستند که حداکثر 9 کارگر دارند. این شرکت‌های خرد 4/96% از شرکت‌های کارفرمایی را تشکیل می‌دهند و 6/3% دیگر شرکت‌های کوچک و متوسط می‌باشند. شرکت‌های بزرگ با بیش از 250 کارگر فقط 1% شرکت‌های کارفرمایی را در اختیار دارند.
جدول . نحوه توزیع شرکت‌های بزرگ در کره جنوبي(2010)

اندازه شرکت(تعداد کارمندان)	تعداد	%
همه شرکت ها	5146659	0/100
SME‌ها (249-1)	5143696	9/99
خرد(9-1)	4963546	4/96
کوچک(49-10)	170707	3/3
متوسط(249-50)	9443	2/0
بزرگ(250+)	2963	1/0

نکته: داده‌ها برای شرکت‌های مالی ای به غیر از شرکت‌های هلدینگ می‌باشد(ISIC Rev.4 sector 642).

با توجه به رشد سریع صنعت خدمات در کره جنوبي و تمرکز دولت بر توسعه و حمایت از SME‌ها، بتدریج جایگاه SME‌ها در اقتصاد کره مهم تر می‌گردد. در سال 2011، SME‌ها برای نخستین بار بیش از 50% جمعیت فعال کشور را در استخدام گرفتند و طبق اداره آمار کره 26/1 بیلیون نفر در این بخش مشغول بکار بوده اند. درصد نیروی شاغل درSME‌ها در سال 2000، 2/39% بوده و با رشدی مداوم در سال 2011 به 3/50% رسید.
وام دهی به SME
تعریفSME در بخش‌های مختلف اقتصادی کره جنوبي از یکدیگر متفاوت می‌باشد. وام دهی به SME و به کل کسب و کارها در طول دوره 13-2007 به ترتیب 6/32% و 54% رشد داشت. سهم وام‌های SME براساس کل معوق وام‌های کسب و کار (یعنی سهم) محاسبه شده است. چون طی این دوره، رشد وام دهی به همه کسب و کارها از رشد وام دهی به SME فراتر رفت، سهم وام‌های SME نسبت به کل وام‌های کسب و کار از 8/86%(2007) به 7/47%(2013) کاهش یافت است که نسبت به استانداردهای بین المللی رقم بالایی می‌باشد. نسبت وام‌های کوتاه مدت به کل وام‌های کسب و کارها به طور مداوم از سال 2007(75%) به 9/63% در سال 2012 و 9/61% در سال 2013 کاهش یافت.
احتمالا دلیل اصلی بروز این روند کاهشی نگرش محافظه کارانه تر بانک‌ها در انتهای این دوره بوده است. در ابتدای بحران‌های مالی، وام‌های SME معوق به طور نگران کننده‌ای افزایش یافت به طوریکه از 93/0 % (نسبت به همه وام‌های SME) به 83/1% در سال 2008 و حتی 27/2% در سال 2010 رسید. این رقم هنوز نسبت به آمار مشاهده شده در بسیاری از دیگر کشورهای OECD کمتر می‌باشد. اما با این وجود، SME ها به اعتبارات دسترسی داشته اند. نسبت وام‌های معوق به میزان زیادی در سال 2011 کاهش یافت، اما این کاهش در سال 2012 اندک بوده و در سال 2013 در رقم 64/1% ثابت باقی ماند. در داده‌های مربوط به وام‌های معوق، آمار وام‌های ارزی و غیرارزی هر دو لحاظ شده است.
شرایط اعتباری
متوسط نرخ بهره برای وام‌های معوق SME در سال 2008 افزایش یافته و به 49/7% رسید، اما سپس به آرامی کاهش یافته و به 83/5% در سال 2012 و 06/5% در سال 2013 کاهش یافت. این رقم هنوز نسبت به آمار کشورهای غربی که برخلاف کره سیاست انبساط پولی را انتخاب نموده اند، نسبتاً بالا می‌باشد. احتمالاً نرخ بالاتر بهره باعث ریسک‌های بیشتر بانک‌های کره و رشد تورم می‌گردد. تفاوت نرخ بهره میان شرکت‌های بزرگ SME‌ها نیز در سال 2008 به نقطه اوج خود یعنی 79 واحد نقطه رسید، و در سال‌های بعد به طور اساسی کاهش یافته و در سال 2012 به 43 واحد نقطه و در سال 2013 به 24 واحد نقطه رسید. این رقم در مقایسه با آمارهای جهانی پایین می‌باشد. علت تسهیل شرایط اعتباری برای SME‌ها ، تمایل بانک‌ها به پذیرش ریسک‌های بالای اعتباری SME‌ها نبود، بلکه دولت به بانک‌ها توصیه کرده بود که وام‌های SME‌ها را به طور خودکار تمدید نمایند. نرخ تمدید وام به 90% رسید. دولت این رویکرد خود را تغییر داد، چون بانک‌ها قادر نبودند که اعتبار وام گیرندگان را در طول دوره بحران به دقت ارزیابی نمایند. علاوه براین، برنامه تضمین دولتی که در قسمت‌های بعدی مورد بحث قرار می‌گیرد، باعث گردید که بانک‌ها علیرغم داشتن مشکلات نقدینگی و ناتوانی در رعایت استانداردهای قانونی، رویکرد وام دهی به SME‌ها را دنبال نمایند.
نسبت میان وام‌های درخواست شده و وام‌های پذیرش شده در فاصله 2007 و 2008 به میزان زیادی کاهش یافت. چون در این دوره تقریباً نیمی از درخواست‌های وام(2/47%) از سوی بانک‌ها رد شدند. تعداد نسبی درخواست‌های رد شده در سال 2009 بهبود(یعنی کاهش) و در سال 2010 به 7/48% افزایش یافت. از آن زمان به بعد نرخ‌های بهره به طور معناداری کاهش یافته و 8/39% در سال 2013 رسید.
بعد از بحران‌های "واحد پولی" کره در سال 1997، شرکت‌های بزرگ به جای استفاده از وام‌های بانکی از طریق تأمین مالی مستقیم منابع موردنیاز خود را بدست آوردند. در این دوره، بخش بانکی بر وام‌های خانگی و وام‌های SME که به خوبی تحت پوشش تضمین‌های دولتی بودند، متمرکز گردید. بنابراین، میزان وام‌های SME در طول 15 سال به میزان زیادی افزایش یافت. با این وجود، به علت افزایش نگرانی‌ها در مورد ریسک‌های اعتباری SME‌ها و مشکلات بدهی خانگی، تمایل به وام دهی به شرکت‌های بزرگ اخیراً افزایش یافته است.
شکل. وام‌های SME و شرکت‌های بزرگ در کره(13-2001)
(تریلیون وون)

تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار
مانند دیگر کشورها در کره نیز سرمایه خطرپذیر و سرمایه رشد در فاصله میان 2007 و 2008 کاهش یافت، اما در سال‌های 2009، 2010 و 2011 دوباره افزایش یافت، بطوریکه از سطح سال 2007 نیز فراتر رفت. در سال 2013، سرمایه خطرپذیر نسبت به سال قبل خود 2/12% افزایش یافت.
اغلب وجوه سرمایه خطرپذیر سال 2007 در مراحل اولیه و مراحل گسترش شرکت‌ها سرمایه گذاری شد. تا سال 2013، مقدار وجوه سرمایه گذاری شده در مراحل نهایی توسعه شرکت‌ها 7/49% بوده است، این در حالی است که مقدار وجه سرمایه گذاری شده در مراحل اولیه و مراحل توسعه شرکت‌ها به ترتیب 7/26% و 5/23% بوده است.
جدول. سرمایه خطرپذیر و سرمایه رشد در کره(13-2007)
(بیلیون وون)

مرحله	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
اولیه	0/365	8/290	6/247	2/319	2/372	6/369	9/369
گسترش	4/377	3/255	1/260	4/290	6/329	7/313	9/325
نهایی	3/249	6/178	4/359	4/481	0/559	0/550	7/688
کل	7/991	7/724	1/867	0/1091	8/1260	3/1233	5/1384

دیگر شاخص ها
داده‌های تأخیر در پرداخت برای وام‌های تاریخ گذشته وجود داشت، اما داده‌های تأخیر در پرداخت برای مشتریان، عرضه کنندگان یا دولت وجود نداشت. وام‌های تاریخ گذشته در سال 2009 کاهش اما در سال در سال 2011 مجدداً افزایش یافت. در سال 2012 مقدار آن به میزان قابل توجهی (2/22%) نسبت به سال 2011 کاهش یافت. در سال 2013، تعداد روزهای پرداخت اندکی افزایش یافت و به 7/9 روز رسید که در مقایسه با 1/12 روز سال 2008 و 2010 هنوز پایین بود. اگرچه بعد از وقوع بحران‌های مالی جهانی، SME‌ها بسیاری در کره از لحاظ مالی دچار مشکلات گردیدند، اما به برکت پشتیبانی مالی دولت، از ورشکستگی نجات یافتند. در فاصله سال‌های 2007(2492 مورد) و 2013(1001 مورد) میزان ورشکستگی به نصف کاهش یافت. لازم به ذکر است که اگرچه به علت سیاست‌های دولت مرکزی و منطقه ای از ورشکستگی SME‌ها جلوگیری شد، اما مشکلات و تنگناهای مالی این شرکت‌ها همچنان ادامه داشت.
اقدامات و خط مشی‌های دولت
در طول بحران‌های مالی (2009-2007) مقدار وام‌های تضمین شده دولتی 42% افزایش یافت. همچنین نسبت پوشش تضمین‌ها به طور موقتی از 85% به 95% و یا حتی در موارد تضمین‌های اعتباری صادراتی به 100% افزایش یافت. اگرچه شرکت کسب و کار کوچک(SBC) وام دهی مستقیم خود را در فاصله سال‌های 2007 و 2008 فقط 2/6% افزایش داد، اما این وام دهی در سال 2009 افزایش قابل ملاحظه ای (83%) داشت. در دوران بهبود اقتصادی، اعطاء وام‌های مستقیم دولتی کاهش یافت، این موضوع نشان دهنده کاهش تمایل دولت برای ادامه این نوع کمک‌ها است. اما در عین حال، نرخ پذیرش وام‌های SBC در بالای 50% ثابت باقی ماند. با این وجود، وام‌های مستقیم در سال SBC در سال 2013 نسبت به سال قبل 9/17% افزایش داشت.
در سال 2013، معوق وام‌های تضمین شده دولتی 5/75 تریلیون وون بود. این وام را صندوق‌های دولتی و منطقه ای هر دو تضمین می‌نمایند. وام‌های مستقیم SBC در سال 2013 به 7/3 تریلیون وون رسید. آنها تلاش می‌نمایند که نارسایی بازار را رافع نموده و رقابت پذیری SME‌ها افزایش دهند. دولت کره به طور فعالانه در تلاش است که دیگر روش‌های کم هزینه و مفید را برای پشتیبانی از وام دهی SME بکارگیرد. علاوه بر این، برنامه ای را نیز برای بهبود نظام مالی دستوری طراحی کرده است تا به جای تمرکز بر توسعه کمی، از پیشرفت کیفی شرکت‌های متوسط و کوچک نوآور حمایت کند.

کادر . تعریف SMEs در اسکوربرد کره جنوبي
BOK(بانک کره) و FSS(نهاد نظارتی و قانون گذاری بازار سرمایه) شرکت های کوچک و متوسط(SMEs) را به نحوه مشابه ای تعریف نموده اند.
SMEs بنگاهی است که کمتر از 300 کارگر r دائم یا سرمایه آورده کمتر یا برابر با 8 بیلیون وون(حدود 8 میلیون دلار) داشته باشد. چنین تعریفی از SMEs بر مبنای بند 2 چارچوب قانونی برای کسب و کارهای کوچک و متوسط(Framework Act on Small and medium Enterprises )و بند 2 حکم اجرای آن ارائه شده است. می‌توان SMEs را به صورت زیر تقسیم بندی نمود.
تعریف BOK و FSS از SMEs

بخش ¹	SMEs		کسب و کارهای کوچک	شرکت های خرد
بخش ¹	تعداد کارگران	میزان سرمایه و فروش	تعداد کارگران
شرکت های تولیدی	کمتر از 300	ارزش سرمایه 8 میلیون دلار یا کمتر	کمتر از 50	کمتر از 10
معدنکاوی، ساختمان سازی، و حمل و نقل	کمتر از 300	ارزش سرمایه 3 میلیون دلار یا کمتر	کمتر از 50	کمتر از 10
مغازه های خردده فروشی اصلی ، هتل، فعالیت های تفریحی ، فناوری اطلاعات و ارتباطات و دیگر صنایع مرتبط با کامپیوتر، خدمات مهندسی، خدمات بیمارستانی و رسانه های ارتباطی.	کمتر از 300	ارزش فروش 30 میلیون دلار یا کمتر	کمتر از 10	کمتر از 5
بذرکاری و تولید بذر، ماهیگیری، سیستم های برق رسانی، گاز رسانی و آب رسانی، محصولات پزشکی و شکسته بندی، عمده فروشی های، عمده فروشی سوخت و محصولات مرتبط، سفار فروش پستی ، فروش در درب منازل، آژانس های مسافرتی، انبارداری و خدمات مربوط به حمل و نقل، خدمات فنی مهندسی، خدمات پشتیبانی از کسب و کار، فیلمبرداری، ایجاد موزه و پارک های تفریحی	کمتر از 200	ارزش فروش 20 میلیون دلار یا کمتر	کمتر از 10	کمتر از 5
عمده فروشی و واسطه گری محصولات، اجاره تجهیزات مکانیکی برای استفاده صنعتی، تحقیق و توسعه برای علوم طبیعی، گرارشگری و تهیه خبر، تصفیه فاضلاب، انهدام زباله، و خدمات بهداشتی.	کمتر از 100	ارزش فروش 10 میلیون دلار یا کمتر	کمتر از 10	کمتر از 5
دیگر بخش ها	کمتر از 50	ارزش فروش 5 میلیون دلار یا کمتر	کمتر از 10	کمتر از 5

معیارهای عمومی( بند 2 چارچوب قانونی برای SMEs و بند 2 حکم تنفیذ این چارچوب قانونی (Article 2 of Framework Act on SMEs and Article 3 of Enforcement Decree of the Act. برای شرکت های خرد، بند 2 قانون معیارهای خاص برای ارزیابی کسب و کارهای کوچک و متوسط بکار خواهد رفت.

جدول. اسکوربرد برای کره(13-2007)

شاخص ها	واحد	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
بدهی
وام‌های کسب و کار به SMEها	میلیون وون	368865630	422438638	443474111	441024211	6/245	454899400	488980100
وام‌های کسب و کار به SMEها	میلیون وون	424795812	511201319	531071696	541069424	585697100	618116700	654365700
وام‌های کسب و کار به SMEها	% از کل وام‌های کسب و کار	8/86%	6/82%	5/83%	5/81%	7/77%	7/74%	7/74%
کل وام‌های کوتاه مدت(تریلیون وون) برای عملیات جاری	تریلیون وون	319	375	373	372	388	395	405
کل وام‌های بلندمدت(تریلیون وون) برای خرید تجهیزات	تریلیون وون	106	136	158	169	197	223	249
کل وام‌های کوتاه مدت و بلندمدت(تریلیون وون)	تریلیون وون	425	511	531	541	586	618	654
وام‌های کوتاه مدت برای عملیات جاری	% از کل وام‌های کسب و کار	38/86	85/88	16/84	31/84	38/85	58/85	83/82
تضمین‌های وام دولتی برای SMEها(میلیون وون)	میلیون وون	39729667	42961344	56381029	56195455	55456660	56939620	59516586
وام‌های تضمین شده دولتی به SMEها	% از کل وام‌های کسب و کار	8/10%	2/10%	7/12%	7/12%	2/12%	3/12%	2/12%
وام‌های مستقیم دولتی( میلیون وون)	میلیون وون	2480319	2634900	4811597	3098350	2956530	3149270	3715184
درخواست‌های وام پذیرش شده به SMEها(میلییون وون)	میلیون وون	2721365	3201214	5821329	3415856	3353335	3344901	4177588
درخواست‌های وام SMEها(میلیون وون)	میلیون وون	4653212	6057369	9819052	6657082	5927739	5737913	6936698
نسبت وام‌های پذیرش شده SMEها به وام‌های درخواست شدهSMEها	میلیون وون	5/58	8/52	3/59	3/51	6/56	3/58	2/60
وام‌های معوقSMEها(میلیون وون)	میلیون وون	3445872	7711192	6851186	9996913	7903498	7547111	8007628
وام‌های معوق SMEها	% از کل وام‌های کسب و کار	93/0%	83/1%	54/1%	27/2%	74/1%	64/1%	64/1%
متوسط نرخ بهره	%	95/6%	49/7%	09/6%	33/6%	25/6%	83/5%	06/5%
تفاوت نرخ بهره(تفاوت متوسط نرخ بهره شرکت‌های بزرگ و SMEها)	%	8/0%	8/0%	6/0%	5/0%	6/0%	4/0%	2/0%
دارایی
کل سرمایه خطرپذیر(میلیون وون)	میلیون وون	991692	724690	867096	1090987	1260836	1233300	1384500
سرمایه خطرپذیر(% نرخ تغییر)	% نرخ رشد نسبت به سال قبل	0/0%	9/26%-	7/19%	8/25%	6/15%	2/2-%	3/12%
دیگر شاخص ها
روزهای پرداخت برای SMEها	تعداد روزهای تأخیر در پرداخت	11	12	10	12	12	9	10
کل میزان ورشکستگی	تعداد	2294	2735	1998	1570	1359	1228	1001
میزان ورشکستگی(% نرخ تغییرات)	% نرخ رشد نسبت به سال قبل	000/0%	20/19%	90/26-%	40/21-%	40/13-%	60/9-%	50/18-%

شکل. روند تأمین مالی SMEو کارآفرینان در کره

الف. وام‌های SME و کل وام‌های کسب وکار(13-2007)
(سالانه، تریلیون وون)
علائم از چپ به راست: وام‌های کسب و کار به SME ها، کل وام‌های کسب و کار
ب. وام‌های کوتاه مدت و بلندمدت به SME ها1
(سالانه، میلیون یورو)
علامت: وام‌های تضمین شده دولتی به SME ها
ج. نرخ بهره SME‌ها و تفاوت نرخ بهره(13-2007)
(سالانه، درصد)
علائم: تفاوت نرخ بهره، نرخ بهره SME ها
د. وام‌های مستقیم دولتی به SME ها(13-2007)
(سالانه، درصد)
علائم از بالا به پایین: وام‌های معوق SME ها(RHS)، نسبت درخواست‌های وام پذیرش شده به کل درخواست‌های وامSME ها(LHS)
و. سرمایه خطرپذیر و سرمایه رشد(13-2007)
(سالانه، بیلیون وون)
علامت: سرمایه خطرپذیر و سرمایه رشد
ر. میزان ورشکستگی(13-2007)
(سه ماهه، تعداد شرکت‌های ورشکسته)
نکته: 1- وام‌های حداکثر تا یک میلیون یورو
جدول. تعاریف و منابع برای شاخص‌های اسکوربردکره

شاخص ها	تعریف	منبع
بدهی
وام‌های کسب و کار به SMEها	معوق وامه‌ای بانکی(بانک تجارت و بانک تخصصی) به SMEها(انباره)	نهاد نظارتی و قانون گذاری بازار سرمایه(FSS)( Financial upervisory Service)
کل وام‌های کسب و کار	معوق وام‌های کسب وکار بانکی(بانک تجارت و وبانک تخصصی) به همه شرکت‌های غیرمالی(انباره)	نهاد نظارتی و قانون گذاری بازار سرمایه(FSS)
کل وام‌های کوتاه مدت کسب و کار	معوق کل وام‌های کسب و کار با سر رسید کمتر از یک سال.	نهاد نظارتی و قانون گذاری بازار سرمایه(FSS)
کل وام‌های بلندمدت کسب و کار	معوق کل وام‌های کسب و کار با سر رسید بیش از یک سال.	نهاد نظارتی و قانون گذاری بازار سرمایه(FSS)
وام‌های تضمین شده دولتی به SMEها	ارزش وام هایی که KODIT, KIBOتضمین نموده اند(انباره).	نهاد نظارتی و قانون گذاری بازار سرمایه(FSS)و اداره کسب و کارهای کوچک و متوسط(Small and Medium Business Adminstration) (SMBA)
وام‌های مستقیم دولتی به SMEها	وام‌های مستقیم دولتی ای که فقط SBCارائه می‌می دهند.	شرکت سرمایه گذاری در کسب و کارهای کوچک(Small Business Corporation (SBC))
درخواست‌های وام پذیرش شده SMEها	وام‌های مستقیم دولتی از پایگاه داده SBC(نه از بانک‌های تجاری). وام‌های اجرایی و غیر اجرایی ای که با پرداخت آنها موافقت شده است.	شرکت سرمایه گذاری در کسب و کارهای کوچک(SBC)
درخواست‌های وام SMEها	وام‌های مستقیم دولتی از پایگاه داده SBC(نه از بانک‌های تجاری).	شرکت سرمایه گذاری در کسب و کارهای کوچکSBC))
وام‌های معوق به SMEها	وام‌های معوق SME بانک‌های داخلی از کل اعتبارات از جمله وام‌های ارزی و غیر ارزی ، مطالبات کارت‌های اعتباری و غیره(میزان معوق)	نهاد نظارتی و قانون گذاری بازار سرمایه(FSS)
متوسط نرخ بهره همه وام ها	متوسط نرخ بهره اعمال شده برای همه وام‌های جدیدی که طی این دوره پرداخت شده است.	بانک کره(BOK)
متوسط نرخ بهره SMEها	متوسط نرخ بهره اعمال شده برای وام‌های جدیدی که در طی این دوره به SMEپرداخت شده است.
تفاوت نرخ بهره(میان متوسط نرخ بهره شرکت‌های بزرگ و SMEها)	نرخ وامSME–نرخ بهره شرکت‌های بزرگ.	بانک کره(BOK)
دارایی
سرمایه خطرپذیر و سرمایه رشد	مقدار وجهی که در سال برای مرحله اولیه، گسترش و مرحله نهایی سرمایه گذاری شده است.	اداره کسب و کارهای کوچک و متوسط (SMBA)
دیگر شاخص ها
روزهای پرداخت برای وام‌های SMEها	متوسط روزهایی که از تاریخ قرارداد وام گذشته است.	اداره کسب و کارهای کوچک و متوسط (SMBA)
میزان کل ورشکستگی	شرکت‌های ورشکسته در پرتفوی شرکت سرمایه گذاری در کسب و کارهای کوچک(SBC).	شرکت سرمایه گذاری در کسب و کارهای کوچک(SBC)